РАСМЛИ МУХТАСАР ИЛМИҲОЛ

48 Ижтиҳод – шаръий далиллардан, бирор шаръий ҳукмни чиқариш учун бутун илмий қувватини сарф- лашдир. Мужтаҳид – Ояти карима ва ҳадиси шарифлардан ҳар қандай шаръий ҳукмларни чиқара оладиган ва қиёс қила оладиган буюк олимдир. Мужтаҳид бўла олиш учун барча исломий илмларни мустаҳкам ўргангандан сўнг, Аллоҳ Таоло инъом қил- ган илоҳий илм яъни “Илми ладуний”га ҳам эга бўлиш зарур. Илм ва маърифат ҳосил бўлиш воситалари Илм воситалари: 1- Ҳавосси салима – соғлом ҳис қилиш аъзолари яъни кўриш, эшитиш, татиш, ушлаш ва ҳидлаш. 2- Хабари содиқ – Тўғри хабар. Бу икки қисмдир: а) Пайғамбарларнинг хабари. б) Ёлғон хабарда ҳамжиҳат бўлишлари мумкин бўл- маган бир жамоанинг хабари. 3- Ақл.