ИЛЬМИХАЛЬ

207 ба бадї муболаѓакунанда аст ва ба он «нафс» гуфта мешавад. Ин сифат мазњари сифати љалоли Худованд аст ва њамеша аз он чизе, ки мухолифи ризои Худованд бошад, лаззат мебарад. Асли рўњи султонї сифати софия мебошад, ки ба он сифати инсон гуфта мешавад. Ваќте инсон соњиби ин сифат шавад, ў инсони комил њисобида мешавад ва ин сифат мазњари сифати љамоли Худованд аст, ки пайваста дар ризогии Худованд буда, аз ў як лањза ѓофил намемонад. Бинобар ин, ин ду сифат њамеша бо њам дар таззод буда, дар вуљуди инсон бо њамдигар љанг мекунанд. Масалан: дар як бадан рўњи султонї бар рўњи њайвонї ѓолиб нашуда, рўњи њайвонї ба њоли худ тарк шавад, дар сифати аммораи бад хоњад монд. Бо гузашти замон рўњи њайвонї бар рўњи султонї ѓолиб мешавад ва он инсон чун њайвони дарранда хоњад шуд, балки аз њайвон њам хору залилтар ва «Хасир-ад-дунё-вал- охира» (дар дунё ва охират зиён дида) мешавад. Аммо рўњи султонї рўњи њайвониро ба њоли худ нагузошта, пайваста дар мубориза мебошад, ки дар ин сурат хоњу нохоњ бар рўњи њайвонї ѓолиб шуда, онро тобеъи амрњои худ хоњад кард, ки дар ин маврид амри Илоњї ба љой оварда мешавад».